Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

• ubóstwa
• sieroctwa
• bezdomności
• bezrobocia
• niepełnosprawności
• długotrwałej lub ciężkiej choroby
• przemocy w rodzinie
• potrzeby ochrony wielodzietności lub macierzyństwa
• bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych
• braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze
• trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
• alkoholizmu lub narkomanii
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
• klęski żywiołowej lub ekologicznej

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej mają osoby i rodziny, które spełniają kryterium dochodowe przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z wyżej wymienionych w punktach 1-15 okoliczności. Do ustalenia, czy rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc społeczną spełnia kryteria dochodowe uprawniające do otrzymania określonego zasiłku przyjmuje się, od dnia 1 października 2015 r. następujące kwoty :
- na osobę samotnie gospodarującą - 634 zł
- na osobę w rodzinie - 514 zł

Wartość dochodu odpowiadająca miesięcznemu z 1 hektara przeliczeniowa, która istotna jest przy ustalaniu uprawnień rolników i ich rodzin do świadczeń z pomocy społecznej wynosi 288,00 zł miesięcznie.


Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej pomniejszoną o :

• miesięczne obciążenia podatkiem dochodowym od osób fizycznych
• składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenie społeczne
• kwotę alimentów świadczoną na rzecz innych osób

Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, wartości świadczeń w naturze oraz świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W razie wystąpienia dysproporcji między wysokością udokumentowanego dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, osoba upoważniona do wydawania decyzji administracyjnych może odmówić przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Przyznanie świadczenia musi być poprzedzone przeprowadzeniem wywiadu rodzinnego (środowiskowego) w miejscu zamieszkania, stałego pobytu lub czasowego pobytu. W świetle obowiązujących przepisów dotyczących pomocy społecznej rodzina - to osoby spokrewnione lub nie spokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Pracownik socjalny oprócz danych dotyczących posiadanych źródeł dochodów, sytuacji zawodowej, zdrowotnej, rodzinnej może domagać się złożenia oświadczenia o posiadanym stanie majątkowym. Odmowa złożenia takiego oświadczenia może być podstawą do odmowy przyznania świadczenia. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Dlatego też pracownik socjalny może przeprowadzić lub zlecić innemu Ośrodkowi przeprowadzenie wywiadu środowiskowego u najbliższej rodziny w celu ustalenia możliwości pomocy zarówno materialnej jak i usługowej, w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym.